Sobików warto odwiedzić z powodu drewnianej, XVII-wiecznej dzwonnicy krytej gontem oraz XVIII-wiecznej kolumny związanej ze Szwedami znajdującej się na zabytkowym cmentarzu, na którym jest, oczywiście, znacznie więcej historii.
Ale najpierw 2 propozycje dotarcia na miejsce.
W marcu 2016 pojechałam busem do Czaplinka i o mało nie przejechałam, bo nigdy nie wiem, gdzie wysiąść na głównej drodze.
 |
| Czaplinek |
Przez Czaplinek doszłam do Sobikowa, mijając kapliczkę z 2001, wybudowaną na miejscu poprzedniej, 100-letniej. W 2021 została zdewastowana (uszkodzono figurę Maryi).
Trasa, którą wybrałam w tym roku jest wg mnie o wiele ciekawsza i przyjemniejsza. Od stacji Czachówek Południowy szłam ul. Szkolną, potem przez las ul. Podleśną i Lipową, i dalej szosą (mały ruch).
Można też dojechać autobusami L25 i L30, ale kursują dość rzadko.
 |
| Czaplinek |
 |
| Kościół od strony Czaplinka |
I wersja, którą bardzo polecam:
 |
| Czachówek - kapliczka, 1930; ul. Szkolna/Główna |
Po przejściu przez kładkę na Czarnej widać kapliczkę. Warto przeczytać umieszczony na niej napis:
ZNISZCZONĄ KAPLICZKĘ PRZEZ CZAS
I LUDZI UDAŁO SIĘ URATOWAĆ.
OD PANDEMII KORONAWIRUSA
CHROŃ NAS MARYJO I PROWADŹ!
MIESZKAŃCY CZACHÓWKA
Została odnowiona i poświęcona w 2020.
 |
| Ul. Podleśna |
 |
| Ul. Podleśna |
A teraz zabytki Sobikowa.
 |
| Kościół pw. św. Stanisława, 1939-1950, wieża, 1984 |
 |
| Dzwonnica, 1670, jedyna na Mazowszu obita gontem |
W wieży zamontowano 2 dzwony z zabytkowej dzwonnicy.
Ze strony parafii:
Z dawnego kościoła drewnianego [1670, rozebr. w 1938] pozostały barokowe rzeźby Piotra i Pawła, posąg Chrystusa dźwigającego krzyż i monstrancja barokowa z 1747 roku. Należy przypuszczać, że do dziś istniejąca, jest z tamtego okresu. Z wyjątkiem monstrancji wymienione wyżej dzieła sztuki nie przetrwały do dnia dzisiejszego i nikt nie potrafi powiedzieć gdzie się znajdują. W zakrystii pozostał wiszący obraz św. Józefa malowany na drewnie z końca XV wieku i dzwonnica zbudowana w 1670 roku, później modernizowana.
I tego nie rozumiem: "pozostały" i jednocześnie "nie przetrwały"? Do kościoła nie udało mi się wejść.
Posąg Chrystusa dźwigającego krzyż znajduje się chyba przy dzwonnicy.
 |
| Nagrobek Ludwiki (1858) i Felicjana (1870) Kozłowskich |
 |
| Uwaga na pisownię! |
"Felicjan ze swoją rodziną, od 1843 roku, mieszkał we dworze w Czaplinku i to dobra ziemskie Czaplinka kupił za pieniądze wygrane na Loterii Krajowej."
"Grób Ludwiki nie wyglądał tak jak dzisiaj, ponieważ to dopiero po śmierci Felicjana Antoniego, a więc po roku 1870, ich dzieci postawiły na ich grobie obelisk z czarnego marmuru i z napisem, który do dnia dzisiejszego jest tak wyraźnie czytelny."
niezasciankowapolska.pl
Na cmentarzu przykościelnym (XV, XIX w.) zachował się jeszcze neogotycki nagrobek Maryanny Łaszczowej i jej córki. To ważne nazwisko pojawi się też na cmentarzu parafialnym. Napisu już nie widać, ale jest zdjęcie.
"Do dzisiaj zachował się (...) grób (...) dziedziczek Staniszewic: Ewy z Łaszczów Jankowskiej, żony dziedzica Staniszewic Adama Saydy Jankowskiego, zmarłej w roku 1823 oraz jej matki, Maryanny ze Skorubskich Łaszczowej, zmarłej w roku 1824, żony nieżyjącego już jej męża, (...) Antoniego Łaszcza."
niezasciankowapolska.pl
Starą plebanię rozebrano.
Naprzeciwko kościoła, przy przystanku, znajduje się kapliczka z 1930 z napisem "JEZU BŁOGOSŁAW OJCZYŹNIE NASZEJ".
Cmentarz w Sobikowie w 1988 został wpisany do rejestru zabytków. Uzasadnienie:
„Cmentarz parafialny w Sobikowie posiada wartość historyczną. Został założony na przełomie XVIII i XIX wieku. Najstarszym zabytkiem znajdującym się na tym cmentarzu jest kolumna zakończona obeliskiem z piaskowca z datą 1747 roku. Wartość zabytkową i artystyczną posiadają cmentarne płyty, nagrobki i krzyże żeliwne. Ochronie podlega Miejsce Pamięci Narodowej – mogiła 14 żołnierzy rozstrzelanych przez hitlerowców we wrześniu 1939 roku. Na cmentarzu znajduje się cenny starodrzew”.
Wspomniana kolumna stoi w miejscu zbiorowej mogiły miejscowej ludności i żołnierzy szwedzkich, którzy zginęli w czasie wycofywania się w kierunku Warszawy po nieudanym oblężeniu Jasnej Góry w 1655.
Tuż obok:
 |
| Hieronim Leśniewski, przełożony szkół publicznych, zm. 1869 |
 |
| ... Białowiejski, właściciel dóbr Staniszewice, zm. 1894 |
I tu wraca temat pobliskich Staniszewic, których właścicielami byli wspomniani już Łaszczowie. Nieopodal znajduje się ich grób - stałam i nie wierzyłam...
Ze strony niezasciankowapolska.pl dowiedziałam się, co się stało:
[Ludwik Łaszcz, dziedzic Staniszewic] (...) jako Komisarz Ziemi Czerskiej, czyli członek Rządu Narodowego w czasie Powstania Styczniowego, najpierw na śmierć przez powieszenie w Cytadeli Warszawskiej, a po ułaskawieniu przez samego Cara Aleksandra II, na prośbę zresztą samej Adelli [żony], został zesłany na Sybir.
Adella Łaszcz była z pochodzenia Francuzką, z domu Dulac i została pochowana na cmentarzu parafialnym w Sobikowie obok grobowca w kształcie takiego małego domku, który nie wiedzieć czemu za probostwa księdza Gałeckiego rozebrano i szczątki rodziny Łaszczów tam spoczywające, złożono w jednym, na nowoczesną modłę zrobionym nowym grobie. Na szczęście grób Adelli pojedynczy i zabytkowy zachował się do dzisiaj.
Kto na to zezwolił? Kto do tego dopuścił, że zabytkowy, niespotykany, oryginalny grobowiec Łaszczów, znamienitego w Rzeczypospolitej, starożytnego rodu herbu Prawdzic, o których przedstawicielu sam Henryk Sienkiewicz w swej Trylogii napisał, został usunięty?
W pełni podzielam oburzenie Autora. Ks. Tadeusz Gałecki został proboszczem w 1998 i był nim przez 9 lat. Czy odpowiedział za bezmyślne zniszczenie zabytku i zakłócenie spokoju zmarłych? Jakim prawem rozporządził własnością tej rodziny?
Do tej pory widywałam "odnowione" przez księży zabytkowe kapliczki, zburzone mury cmentarne z historycznymi napisami (Nieporęt), ale po raz pierwszy spotkałam się z samowolnym zniszczeniem czyjegoś grobu!!!
W pobliżu widać nagrobki księży sobikowskich.
 |
| Proboszcz Adam Rudnicki, zm. 1864 |
 |
| Ks. Bolesław Bartłomiejewski, zm.1908 |
 |
| Proboszcz Piotr Czyżewski, zm. 1873 |
Żeby zobaczyć najstarsze groby najlepiej iść główną aleją i rozglądać się na boki.
 |
| Mogiła 14 żołnierzy rozstrzelanych przez hitlerowców we wrześniu 1939 |
Sobików to miejsce z historią i zabytkami, na pewno warte odwiedzenia. A jeśli do tego ktoś wybierze drogę z Czachówka przez las, to wspaniale spędzony dzień gwarantowany!
http://www.sobikow.parafia.info.pl/?p=main&what=20
https://archwwa.pl/parafie/sobikow-sw-stanislawa-bm/
https://www.przegladpiaseczynski.pl/artykul/5572,sobikow-wies-pelna-zabytkow
https://mazowsze.szlaki.pttk.pl/887-pttk-mazowsze-cmentarz
Rowerowy Szlak Historyczny Gminy Chynów więcej o Łaszczach i okolicy
bogato!
OdpowiedzUsuńTo prawda, zwłaszcza jak się poczyta i bardziej pozna historię tych ludzi i miejsca. Szczególnie mam na myśli Niezaściankową Polskę.
Usuń