Sanniki

Do Sannik jeżdżą chyba głównie miłośnicy twórczości Fryderyka Chopina. W pałacu, w którym spędzał wakacje, dziś odbywają się koncerty. Otacza go piękny park. Ale to, oczywiście, nie wszystko.

Zabytkowe założenie pałacowe w Sannikach powstało w końcu XVIII wieku, na terenie dawnego zespołu dworskiego. Jego reliktami są fundamenty dworu oraz szpalery lipowe z drugiej połowy XVIII wieku zachowane na terenie parku. Pod koniec wieku zarządcami tych dóbr stali się Pruszakowie. Na własność wykupił je w 1834 roku Aleksander Pruszak. Pałac został przekształcony w pierwszej ćwierci XIX wieku i można go uznać za czołową realizację tzw. willi włoskiej na ziemiach polskich. (...) Od 1856 roku właścicielem Sannik został Leon ks. Sapieha.

W 1873 roku majątek wraz z zakładem cukrowniczym został sprzedany Seligowi Natansohnowi, a w 1909 roku dobra w Sannikach kupiła Antonina z Natansohnów Dziewulska. (...) Dziewulscy byli ostatnimi właścicielami majątku, który po 1945 roku został rozparcelowany i przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne. Zespół pałacowo-parkowy przeszedł na własność gminy Sanniki w 1993 roku.

                                                                                                                                     zabytek.pl

Obecnie w pałacu funkcjonuje Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina.

Pałac - willa włoska, przebudowana w 1910 przez Władysława Marconiego

Park krajobrazowy powstał w 1 poł. XIX w., następnie został przekształcony w stylu naturalistycznym w 1908 z zachowaniem istniejącego drzewostanu. Jest w nim wyjątkowo dużo pięknych alei.
Miejsce, w którym stał niegdyś dwór, to dziś tylko wzgórek. Co do karczmy, to usłyszałam fragment rozmowy, z której wynikało, że nie zachowało się żadne zdjęcie i że zniknęła w czasach nam współczesnych. Bywał w niej Fryderyk Chopin.

W parku jest dużo tablic informacyjnych, a w samym pałacu - IT i kawiarnia.

Aleja lipowa, 2 poł. XVIII w.

Aleja grabowa

Aleja nad stawem

Zrekonstruowana fontanna

Oranżeria odbudowana podczas rewaloryzacji w l. 2011-2013

W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa pałac można było bezpłatnie zwiedzać z przewodnikiem.
Znajdują się w nim m. in. fortepian, na którym grywał Fryderyk Chopin, oraz polichromie z końca XVIII i XIX w.

Relikty przejścia podziemnego w posadzce parteru

Rodziny Chopinów i Pruszaków łączyły serdeczne więzy. Konstanty Pruszak był jednym z najbliższych kolegów szkolnych Fryderyka Chopina. Obydwaj uczęszczali do tego samego Liceum Warszawskiego, mieszczącego się w Pałacu Kazimierzowskim.
Fryderyk Chopin w Sannikach przebywał od lipca do września 1828 roku. Nie był to pierwszy letni pobyt kompozytora na wsi. (...)
Podczas wakacji w Sannikach Fryderyk Chopin prawdopodobnie odwiedzał majątki oddalone o kilkanaście kilometrów od pałacu sannickiego. Z zachowanej korespondencji wynika, że czas spędzał na odpoczynku, zabawach i spacerach po ogrodzie w towarzystwie guwernantki dzieci Pruszaków. Zapewne był świadkiem okrężnego, czyli sannickich dożynek, gdzie przysłuchiwał się ludowej zabawie uczestnicząc w niej jako muzykant i tancerz. Wpływ muzyki ludowej znalazł swoje odzwierciedlenie w późniejszej twórczości kompozytora, zwłaszcza w mazurkach.

                                                                                                            tablica informacyjna

Tablica nad wejściem do pałacowej wieży (1925)

Pomnik F. Chopina z guwernantką autorstwa B. Kurzei, 2014

Pomnik F. Chopina autorstwa Ludwiki Kraskowskiej-Nitschowej, 1985

Dbając o rozwój ekonomiczny swoich dóbr Pruszakowie założyli wielkie owczarnie, a w 1849 roku zbudowali w Sannikach cukrownię. Rozbudowywana przez kolejnych dziedziców produkowała tzw. głowy cukru, eksportowane głównie do Rosji. (...) Częściowo spalona w 1906 roku cukrownia i mocno zbombardowana podczas pierwszej wojny światowej, już nigdy nie została odbudowana. Na jej miejsce założono mleczarnię.

                                                                                                                          sanniki.pl

Budynek d.cukrowni z 1849

Spichlerz, 1 poł. XIX w.; ul. Parkowa

Wystawa na murze przy bramie pałacowej

Wystawę warto obejrzeć, szczególnie zaintrygował mnie taniec ze szklankami (jest w linku). Poza tym w kilku miejscach spotkałam się z podkreślaniem różnicy między strojem łowickim a sannickim, m. in. na stronie sanniki.pl:

W regionie gąbińsko-sannickim wypracowano własny styl tkanin dekoracyjnych, nie spotykany w innych regionach Polski i zupełnie niezależny od kolorystyki łowickich „nosp”, czyli nakryć na łóżko. Warto dodać, że Łowiczanki kolor gorącej czerwieni o odcieniu pomarańczowym nazywały „sannickim” i lubiły go stosować w swoich strojach. Zamawiały więc pasiaki z takim tłem u tkaczek w Kiernozi lub u tercjarek w Sannikach.

Naprzeciwko bramy prowadzącej do pałacu znajduje się kościół Trójcy Świętej z 1872. Otaczają go kasztanowce, przez mur widać plebanię i pola.

W latach 1870-72 (...) na miejscu starego drewnianego kościoła (...) stanął kościół murowany. Wystawiono go przy pomocy finansowej parafian (...), nowego właściciela cukrowni Jakuba Natansona i jej współwłaścicieli. Autorem projektu neoklasycystycznego, trójnawowego i dwuwieżowego kościoła był architekt Franciszek Tournelle, zaś jego budowę powierzono Julianowi Tomaszowi Matłaszyńskiemu, dyrektorowi sannickiej cukrowni. Fundamenty budowli osadzono na dębowych palach ze względu na wysoki poziom wód gruntowych.
W latach 1889-92 rozbudowano kościół o nawy boczne (...).
W czasie II wojny światowej na skutek bombardowań kościół i plebania znacznie ucierpiały. Władze okupacyjne na dobra sannickie wprowadziły niemieckich gospodarzy, którzy wyremontowali budynek plebanii zaś kościół zamieniono na magazyn zbożowy.

                                                                                                               tablica informacyjna

Obecna figura z 1946

Obraz MB Częstochowskiej, zasłaniany obrazem św. Antoniego z Padwy, drewniane figury Św. Apostołów Piotra i Pawła

Drewniana ambona z pocz. XIX w.

Plebania, k. XIX w.

Kapliczka, która mnie zachwyciła, na skrzyżowaniu ul. Warszawskiej i Wiejskiej. Nie jest specjalnie stara, ale oryginalna, i warto przyjrzeć się dokładnie figurom. Może są starsze? No i Matka Boska z orłem na piersiach - nigdy czegoś takiego nie widziałam!

Weszłam w ul. Wiejską w poszukiwaniu "drewnianej zabudowy przy ul. Wiejskiej (chałupy z XIX wieku)" (Wikipedia). Niestety - znalazłam tylko 2 stare domy z czerwonej cegły i ten cudowny drewniak. Jak dobrze, że zdążyłam...

Drzwi

Strasznie szkoda drewnianej zabudowy... Właśnie tego typu rzeczy robią na mnie największe wrażenie - fragment przemijającego świata, podejrzanego przez okno, tak, jak w tym przypadku. To nie jest zwykły opuszczony dom - ta jedna ściana mówi wiele o dawnych mieszkańcach, o tym, jak niegdyś urządzano wnętrza.

Szukałam także wiatraka koźlaka z 1911. Był widoczny z ul. Warszawskiej i podobno wyglądał bardzo malowniczo. Zawalił się jakieś 5 lat temu...



https://zabytek.pl/pl/obiekty/sanniki-zespol-palacowo-parkowy
https://palacsanniki.pl/pl/
http://www.sanniki.pl/index.php/historia-i-etnografia
Występ Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca - SANNIKI