Grabarkę odwiedzałam 2 razy. Pierwszy raz pojechałam na święto Przemienienia Pańskiego, czyli święto Spasa (18/19 VIII), w roku 2008. Na to święto wyruszają piesze pielgrzymki z Białegostoku i okolic, a także dalszych części kraju.
Niestety, miałam wtedy aparat na klisze, więc nie mogę pokazać zdjęć (są w galerii w linku). Wrażenia niezapomniane mimo upływu lat, mistyka prawosławia to coś, co bardzo do mnie przemawia. Pamiętam ludzi, mówiących w języku nie zawsze dla mnie zrozumiałym, obmywających chore części ciała w strumyku i wiążących chustki na drzewach i długą kolejkę do Iwierskiej Ikony Bogurodzicy (oryginał na Świętej Górze Atos). Magia!
Drugi raz załapałam się na darmową wycieczkę. Fajnie, tylko że możliwości działania miałam w związku z tym mocno ograniczone.
Góra zasłynęła w 1710 r., kiedy epidemia cholery szalała na terenach Podlasia. W tym czasie pewnemu starcowi we śnie zostało objawione, że ratunek można znaleźć na pobliskim wzgórzu. Wierni poszli za głosem Bożym, przynosząc ze sobą krzyże. Z modlitwą obmywali się i pili wodę ze źródełka. Według kroniki siemiatyckiej parafii ratunek od choroby znalazło wówczas ok. 10 tys. ludzi. W podzięce Bogu za cud zbudowano na tym miejscu drewnianą kapliczkę Przemienienia Pańskiego.
grabarka.pl
Od tego czasu ludzie przynoszą tu krzyże, a od 1947 na Górze istnieje prawosławny żeński klasztor św. Marty i Marii.
 |
| Źródełko - kapliczka z 2001 |
 |
| Źródełko - kapliczka z 2001 |
Cerkiew Przemienienia Pańskiego została wzniesiona w 1789 na miejscu kapliczki będącej wotum za ocalenie podczas epidemii cholery w 1710. W 1895 zakończyła się przebudowa, a właściwie budowa nowej cerkwi. Podczas I wojny światowej pełniła funkcję świątyni cmentarnej, podczas II wojny też nie ucierpiała. W latach 60. XX w. wykonano polichromie pod kierunkiem prof. Adama Stalony- Dobrzańskiego. Pracował nad nimi m.in. Jerzy Nowosielski. (Efekty ich współpracy można oglądać np. w warszawskiej cerkwi św. Jana Klimaka na Woli.)
Cerkiew została podpalona w 1990. Odbudowano ją w 1998, już jako murowaną. Jest to główna świątynia na Grabarce.
W 1956 na Świętej Górze stanęła cerkiew Wszystkich Strapionych Radość. Dla pierwszych sióstr była nie tylko cerkwią, ale i domem monasterskim.
W Domu Monasterskim znajduje się jeszcze cerkiew domowa Zaśnięcia NMP.
 |
| Cerkiew Przemienienia Pańskiego |
W INTENCJI
PODPALACZA
BUDYNKÓW
W CZARNEJ
CERKIEWNEJ
W DNIU 30.IX.2002 R.
CZARNA CERKIEWNA
18.VIII.2003 R.
Na koniec jeszcze kilka ciekawych, a chyba nieuświadomionych, faktów na temat powstania i najwcześniejszej historii sanktuarium:
To nie mnisi prawosławni byli twórcami ośrodka kultowego na Świętej Górze Grabarce. Dokonał tego unicki metropolita całej Rusi, opat supraski, wielki reformator Kościoła unickiego w Rzeczypospolitej, organizator Synodu Zamojskiego Leon Kiszka. To on 1 lipca 1717 r. wyraził zgodę na odprawianie w kaplicy na Świętej Górze Grabarce nabożeństw unickich.(...)
Ośrodek pielgrzymkowy w siemiatyckiej parafii unickiej na Świętej Górze koło Moszczonej nie był jedynym unickim centrum na Podlasiu, znajdującym się pod opieką metropolity ks. Leona Kiszki. Również inne unickie miejsca cudowne zyskiwały podobny jak Grabarka konsens metropolity całej Rusi Leona Kiszki. Była to m.in.: Święta Woda „w Puszczy” koło Wasilkowa.(...)
Poznanie prawdziwych dziejów Grabarki, największego centrum kultowego Kościoła wschodniego, jest też jednym z najważniejszych zadań w historii regionu Podlasia. Święta Góra aż do 1839 r. była ośrodkiem katolickim, unickim.
grekokatolicy.pl
http://www.grabarka.pl/dzieje-swietej-gory/rys-historyczny.html
https://grekokatolicy.pl/grekokatolicy/grabarka-poczatki-sanktuarium-w-swietle-nieznanych-zrodel/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz