Skolimów

Skolimów to, podobnie jak Konstancin, uzdrowiskowa dzielnica Konstancina - Jeziorny. Nie ma tu jednak tylu bogatych willi, co w Konstancinie, jest więcej "normalnych" domów, trochę drewniaków, kapliczek, przepiękny kościół, dawna stacja kolejki, młyn.
Skolimów nie jest tak ekskluzywny jak Konstancin, ale za to bardziej urozmaicony.

Z Warszawy dojeżdża do Skolimowa autobus 200, ale można też przejść przez Park Zdrojowy w Konstancinie - wtedy autobusów jest więcej.

Na początek trochę historii. Prekerowie są odpowiedzialni za powstanie letniska w Skolimowie.

Skolimów zyskał popularność jako letnisko po zjeździe polskich pisarzy i publicystów prasowych w 1909 roku, w którym uczestniczył m.in. Bolesław Prus. Dzięki pomocy Wilhelma Buchnera, wydawcy satyrycznego tygodnika "Mucha" i właściciela willi o tej samej nazwie, Skolimów stał się modny. Bywała w nim m.in. Wiktoria Kawecka, primadonna Operetki Warszawskiej, właścicielka willi Wersal. Tuż przed wybuchem I wojny światowej istniało tu już blisko 135 willi i pensjonatów otoczonych ogromnymi ogrodami. W odróżnieniu od Konstancina sporo wybudowanych domów było drewnianych i większość z nich nie przetrwała do naszych czasów. (...)

W 1921 roku Skolimów i Konstancin zostały połączone w jeden organizm, najpierw jako gmina a następnie w 1952 roku miasto Skolimów-Konstancin. W 1969 roku Skolimów stał się dzielnicą nowej jednostki administracyjnej miasta i gminy Konstancin-Jeziorna.

                                                                                                          muzeumkonstancina.pl

A oto najciekawsze rzeczy, jakie znalazłam.

Kościół MB Anielskiej wewnątrz jest ładny, ale z zewnątrz zachwyca!

Kościół MB Anielskiej, 1906, 1910, 1933

Najpierw z inicjatywy Marii Bein wybudowano kaplicę, potem ją rozbudowano. W 1923, kiedy Skolimów stał się niezależną parafią, powstała neogotycka plebania.

Nieopodal - figura MB Niepokalanie Poczętej, pozostałość po zespole willowym.

Przedwojenna figura MB Niepokalanie Poczętej - ul. Środkowa/ Prusa

Weszłam w ul. Środkową zwabiona widokiem opuszczonej willi.

W willi "Greczynka" od ok. 1925 działała pierwsza szkoła - sanatorium dla dzieci ze szkół miejskich prowadzona przez Ligę Szkolną Przeciwgruźliczą w Skolimowie. W latach 1932-34 mieścił się tam Dom Dziecka Stowarzyszenia Rodzina Policyjna. Po wojnie w willi urządzono mieszkania komunalne, co doprowadziło ją do ruiny :(

Willa "Greczynka", 1910 - ul. Środkowa

Ul. Środkowa

Ul. Prusa, a potem Chylicką, udałam się na cmentarz.

Ul. Prusa

Ul. Chylicka 46

Kapliczka MB Miłosiernej przy willi "Zacisze", 1911? - ul. Chylicka/ Kazimierzowska

Na cmentarzu założonym w 1923 pochowani są m.in. artyści z Domu Artystów Weteranów Scen Polskich i część rodziny Blikle. Jest też kilka kaplic, które wyglądają na stare, ale stare nie są, drewniany krzyż na grobie, poza tym zabytkowych grobów nie jest zbyt wiele. Przy głównej alei, zaraz za kaplicą na poniższym zdjęciu, pochowany jest Wacław Preker, założyciel letniska.

Sudykowie byli właścicielami młyna w Skolimowie

               PILOT

ZYGMUNT LEWONIEWSKI

ŻYŁ LAT 35 ZAGINĄŁ 13.XVIII.1937 R.

PODCZAS PRZELOTU MOSKWA - U.S.A.

PRZEZ BIEGUN PÓŁNOCNY

Najładniejsze zabytkowe wille znajdują się przy ul. Długiej i dalej, idąc w kierunku młyna. Tam też znalazłam stare drewniane domy.
Wspomnieć należy willę "Znicz", która spłonęła w 2013, "Odpoczynek" (Środkowa 12/14), "Wersal" (Środkowa 27) oraz "Tabitę", która powstała w 1930 dla parafii ewangelicko-augsburskiej pw. Świętej Trójcy w Warszawie z przeznaczeniem dla emerytów (Długa 43).

Willa "Jutrzenka" (d. "Jerychonka"), 1903 - ul. Długa 59
Należała do dostawcy mebli na Zamek Królewski i właściciela sklepu meblowego przy Nowym Świecie.

Willa "Mucha" - ul. Długa
Należała do wydawcy pisma satyrycznego, Władysława Büchnera.

Willa "Syrena", 1925 - ul. Chylicka 31

Willa "Syrena" powstała dla spółki "Borelowsky", posiadającej fabrykę jedwabiu w Lyonie. Była wytwornym pensjonatem. Po 1945 została przejęta przez Skarb Państwa.
Obecnie po lewej stronie ma dobudówkę, której jakoś nie chciałam mieć na zdjęciu... :(

Willa "Zagłobin", 1909 - ul. Sułkowskiego 1

Eklektyczny pałacyk przy ul. Sułkowskiego łączy motywy renesansu, baroku i secesji. Jest określany jako znakomita kopia zamku nad Loarą.
W pierwszych latach XX wieku „Zagłobin” wybudował Hugon Seydel. Ten kupiec, producent wina i honorowy konsul Serbii, a także mecenas sztuki, nabył tereny na pograniczu Konstancina i Skolimowa i wzniósł na nich pierwszy zakład przyrodoleczniczy. Od imienia fundatora otrzymał on nazwę „Hugonówka” (obecnie w tej willi mieści się Konstanciński Dom Kultury). Z kolei w nazwie „Zagłobin” upamiętniono bohatera sienkiewiczowskiej „Trylogii”. W przypałacowym ogrodzie Seydel kazał otworzyć kawiarnię i restaurację oraz muszlę, w której koncerty grała orkiestra lub wystawiano wodewile i operetki, natomiast po kanałach w parku (połączonych z Jeziorką) pływały gondole. Tak zagospodarowany teren został udostępniony letnikom i kuracjuszom.
                                                                                                                  
                                                                             "Perła idzie pod młotek" (piasecznonews.pl, 2017)

Coś jest na rzeczy w związku z zamkami nad Loarą - kościół też jest do nich porównywany.
"Hugonówka" (1902) znajduje się na granicy z Konstancinem (Mostowa 15).

Poniżej najpiękniejsze drewniane domy, jakie znalazłam. Willa i zwykły dom mieszkalny.

Ul. Słowackiego

Ul. Chylicka/ Słowackiego

Ul. Chylicka/ Słowackiego

W pobliżu willi "Zagłobin" znajduje się młyn zaadaptowany później na gościniec i karczmę. Był też ośrodkiem kultury i domem weselnym.

Młyn, 1780?, k. XIX w. (przebud.) - ul. Chylicka 19

Na stronie straznicyczasu.pl znalazłam historię, jaka się tam wydarzyła i fotografię z lat 20. XX w..

Na początku 1922 roku kilkuosobowa banda zbójów pod przywództwem niejakiego Góralskiego napadła pod wieczór na dom młynarza mordując prawie całą rodzinę - ocalało tylko najmłodsze dziecko i służąca (schowali się po łóżkiem). Samego młynarza w domu wtedy nie było. Napastnicy byli uzbrojeni w siekiery, pałki,noże i strzelbę; wszystko było zalane krwią ofiar... Szukali schowanych pieniędzy ale ich nie znaleźli. Jednym z członków bandy był dawny parobek młynarza który miał się zalecać do jego córki - tak w każdym razie opisał to Stefan Żeromski (pow. PRZEDWIOŚNIE rozdz. Wiatr od wschodu).
Po kilku miesiącach wszystkich bandytów schwytano, osądzono i skazano na śmierć. Na pamiątkę tej tragedii powieszono obok młyna kapliczkę na drzewie.

Po drugiej stronie ulicy zachowała się betonowa tama spiętrzająca wodę dla młynówki, ruchomy dźwig śrubowy na metalowych rolkach i szyny, po których jeździł.

Na skrzyżowaniu ul. Chylickiej z Kołobrzeską - figura MB.

POD TWOJĄ OBRONĘ                             FUNDATOROWIE

    UCIEKAMY SIĘ....                                  Ł.W. E. KOSSOWSCY

.... I STRZEŻ NAS OD ZŁEGO                           19 24/VIII 05         

Przy Chylickiej 1 zachowała się część kompleksu restauracyjnego "Willa Skolimowianka" z 1909, ale wygląda jak zwykły dom.
Budynek dawnej stacji kolejki wilanowskiej udało mi się znaleźć za drugim podejściem. Obecnie to dom mieszkalny, nikt nie wiedział, o co mi chodzi, odsyłano mnie do Piaseczna.
Jak się dobrze przyjrzeć, to nad tym żółtym krzakiem widać jeszcze napis "SKOLIMÓW".

D. stacja kolejki wilanowskiej, l. 20. XX w.? - ul. Pułaskiego/Bydgoska

Ul. Pułaskiego/Bydgoska

Idąc ul. Pułaskiego w kierunku Piaseczna, po prawej stronie mija się kapliczkę z MB Różańcową, która być może była słupem granicznym sąsiednich wsi.

Kapliczka z MB Różańcową (neogotycka wieżyczka z domkiem na szczycie), prawdopodobnie z lat 30. XX w. - ul. Pułaskiego/ Kołobrzeska (Skolimów-Wieś)

Dom Artystów Weteranów Scen Polskich, 1927 - ul. Pułaskiego 6

Dom Artystów Weteranów Scen Polskich, podobnie jak kościół, powstał na działce ofiarowanej przez Wacława Prekera.
W tzw. domu ogrodnika w czasie stanu wojennego w 1982 przebywał ks. Jerzy Popiełuszko, co upamiętnia stosowna tablica.

Konstancin - Jeziorna kojarzy się zazwyczaj z willami w Konstancinie i tężnią, potocznie mówi się też "Konstancin". Tymczasem każda część miasta jest inna i warto ją poznać.

Cdn. :)



http://www.muzeumkonstancina.pl/506_skolimow
https://piasecznonews.pl/perla-idzie-pod-mlotek/
http://www.muzeumkonstancina.pl/270_seydlowie
http://www.muzeumkonstancina.pl/1223_syrena
https://www.straznicyczasu.pl/viewtopic.php?t=12238