Polska Wzdłuż Szosy: Słomczyn

Do Słomczyna i Cieciszewa jeździłam kilka razy. To ciekawe okolice, część mikroregionu Urzecze. Są zabytki i piękne tereny nad Wisłą, idealne na spacery czy rower.

Słomczyn powstał na pocz. XV w. na terenie dóbr cieciszewskich. To Cieciszew był wtedy ważniejszy.
Zobaczyć należy kościół i jego otoczenie, oraz dokładnie obejść cmentarz.

Kościół pw. św. Zygmunta został wzniesiony w 1725 przez Hieronima Wielopolskiego, dziedzica majątku w Oborach. Dwukolorowa kamienna posadzka i prawdopodobnie również XVIII-wieczna chrzcielnica z czarnego marmuru zostały przeniesione ze starego kościoła w Cieciszewie. Z pierwszego kościoła pochodzą też pewnie najstarsze obrazy ufundowane przez Potulickich w 2 poł. XVII w.
Przy kościele rosną zabytkowe lipy.

Kościół pw. św. Zygmunta, 1719-25

Barokowy ołtarz z 2 ćw. XVIII w. (drewniany, złocony)

Tablica na kościele pw. św. Zygmunta

za Duszę Michała Hrab

Potulickiego

uprasza się o Zdrowaś

Marya

Przepiękne jest ogrodzenie kościoła!

Organistówka, pocz. XX w.

XIX-wieczna plebania nie zrobiła na mnie takiego wrażenia jak organistówka. Jest odnowiona, poza tym zasłonięta drzewami i prawie jej nie widać.
Ścieżką obok kościoła można zejść ze skarpy na cmentarz. Droga jest o wiele krótsza niż szosą.

Droga z kościoła na cmentarz

Dzwonnica z 1902

Cmentarz parafialny powstał w 1913, ale najstarszy jego ślad pochodzi z roku 1836. Pochówki w tym miejscu rozpoczęto w XVII w.

Cegielnia w Oborach, 1899

Groby powstańców warszawskich przy wejściu na cmentarz

Krzyż w najstarszej części cmentarza

MIEJSCOWI
PARAFIANIE
POSTAWILI
TĘ FIGURĘ
NA PODZIĘKOWANIE
PANU BOGU
ZA UKOŃCZENIE
OGRODZENIA

CMENTARZA
GRZEBALNEGO
1913 R.

Wokół tego krzyża skupione są wszystkie XIX-wieczne nagrobki (oprócz kaplicy Potulickich).

Kaplica grobowa hr. Potulickich i Mielżyńskich jest najważniejszym zabytkiem cmentarza. Widać ją z daleka.

Potuliccy byli dziedzicami dóbr oborskich, do których należały również miejscowości na południe od Jeziorki, m.in. Słomczyn. Popierali powstanie styczniowe, czynnie wspierając powstańców. Cieszyli się dużym szacunkiem wśród miejscowej ludności.

Kaplica grobowa hr. Potulickich i Mielżyńskich

Za którymś razem udało mi się trafić tak, że kaplica była otwarta.

Na kracie wypatrzyłam akcent warszawski - wydaje mi się, że to Wolska 46.

Najstarsze epitafium umieszczone na kaplicy pochodzi z 1836. Jest to epitafium dziecka, Elżbiety Potulickiej.

Grób guwernantki? przy kaplicy grobowej właścicieli Obór

"Żal po nim dzielą włościanie oborscy, którzy dawali mu czułe dowody swego przywiązania"

Kaplica grobowa hr. Potulickich i Mielżyńskich

Cmentarz żołnierzy polskich z 1914 położony jest za cmentarzem parafialnym, na tyłach kaplicy. Dlaczego nie zostali pochowani na cmentarzu parafialnym? Nie wiadomo.

WRZESIEŃ 1914 r.

ŻOŁNIERZE POLSCY

Z ZIEMI

WILEŃSKIEJ

I GRODZIEŃSKIEJ

Kaplica Marchwińskich też jest z daleka widoczna i bardzo pomocna przy szukaniu grobu Ignacego Robaka. Nie udało mi się to za pierwszym razem, ponieważ w opisach jest mowa o drzewie między tym grobem a grobem naczelnika Antoniego Smolińskiego. A drzewa już nie ma.

Grób Ignacego Robaka jest jakieś 10 m za kaplicą Marchwińskich, po prawej stronie głównej alei.

Kaplica Marchwińskich, dziedziców Kawęczyna i Brześc, zamieszkujących dwór w Turowicach

Najwięcej informacji o Ignacym Robaku znalazłam w artykule "Powstanie styczniowe w gminie Konstancin-Jeziorna" Pawła Komosy:

Pochówek ten nastąpił w tajemnicy, bowiem z aktu zgonu nie wynika, iż osiemnastolatek brał udział w powstaniu a jedynie, iż zmarł czeladnik krawiecki z Papierni, rodem z Włoszczowej. Jedynie miejsce i data wskazują, iż zmarł on kilka dni po bitwie, znanej także jako bitwa pod Żabieńcem, bo rzeczywistym miejscem jej stoczenia były okolice mostku na Jeziorce.(...)

Nie wiemy kto na terenie obecnej gminy Konstancin-Jeziorna ukrył rannego młodzieńca o imieniu Ignacy Robak, zmarłego w tydzień później, w dniu 27 maja 1863 roku, o godzinie szóstej nad ranem. Przez tydzień dochodził do siebie, ukrywany na terenie Jeziorny-Papierni, jak wówczas zwano obecny Mirków.(...)

Jak się okazuje nazwisko umieszczone w akcie zgonu oraz na płycie nagrobnej nie było prawdziwe, bowiem Robak był tylko powstańczym pseudonimem. Być może nadanym podczas sporządzania metryki, aby ukryć jego tożsamość z obawy przed represjami, a być może pseudonim ten sam sobie zdążył jeszcze nadać, podczas działań powstańczych. Inspiracja wydaje się tu oczywista i jest nią zapewne „Pan Tadeusz”.

konstancin.com

Grób powstańca styczniowego

IGNACY ROBAK

zmarł d. 27 Maja

1863 r.

z ran odniesionych

pod wsią Chojnowem

żył lat 18

Na cmentarzu jest więcej akcentów patriotycznych...

"Śpij kochany w zimnym grobie/ Może się Polska przyśni Tobie!" (1922)

... i ciekawych nagrobków.

Kamień pamiątkowy, 1852

Przy szosie prowadzącej ze Słomczyna do Cieciszewa jest coś dziwnego. Nie znalazłam żadnej informacji o pałacu w Słomczynie, więc chyba to nie to. Ale coś tam było na pewno.