Węsiory

Węsiory to trzecie kamienne kręgi, jakie odwiedziłam w Polsce.

Na początek garść informacji.

Węsiory – cmentarzysko kurhanowe z kręgami kamiennymi położone ok. 1,5 km na południe od wsi Węsiory, na północnym brzegu Jeziora Długiego. Miejsce pochówku Gotów i Gepidów z I-III wieku. (...) Cmentarzysko powstało w l. 70. i 80. n.e. Badania archeologiczne cmentarzyska w Węsiorach zapoczątkowano w 1956 r., kiedy to przeprowadzono badania 3 kamiennych kręgów, 16 kurhanów oraz 110 pochówków ciałopalnych i szkieletowych (groby popielnicowe oraz groby ziemne). (...) stwierdzono następujące formy pochówków: kręgi kamienne, kurhany z kręgami koncentrycznymi, kurhany ze stelami i bez nich, groby płaskie ze stelami i bez nich, w których odnaleziono następujące rodzaje pochówków: groby popielnicowe, groby jamowe, groby szkieletowe, groby z popieliskiem.

                                                                                                        kartuskipowiat.com.pl

Obrządek pogrzebowy na cmentarzysku w Węsiorach jest związany z egzystencją na tym obszarze tzw. archeologicznej kultury wielbarskiej (nazwa pochodzi od cmentarzyska w Malborku – Wielbarku). Charakteryzuje się on występowaniem dwojakiego rodzaju pochówków. Groby szkieletowe, charakteryzujące się nie spalaniem zmarłego, na cmentarzysku w Węsiorach występowały wyłącznie w kręgach kamiennych i pod kurhanami. Kurhany kamienno-ziemne są najprawdopodobniej mogiłami pojedynczych osób ze starszyzny plemiennej – wodzów, kapłanów, może książąt Gotów i Gepidów. Miały one na celu wyróżnienie pozycji społecznej tych zmarłych. Chowano ich prawdopodobnie w kłodach dębowych. W grobach znaleziono szczątki ozdób oraz bogatego wyposażenia w postaci naczyń stołowych i ablucyjnych. Tego typu pochówki nie były znane miejscowej ludności słowiańskiej i wyraźnie wskazują na ich skandynawskie pochodzenie. Kręgi kamienne tworzą z cmentarzyskami integralną całość, ich usytuowanie na cmentarzysku nie jest przypadkowe i na pewno rola jaką pełniły była niezwykle ważna dla wspólnoty użytkującej cmentarzysko. Przestrzeń ograniczona głazami respektowana była przez kilka pokoleń w ciągu kilku wieków – odkryto tam silne promieniowanie geopatyczne.

                                                                                                          historiamagazyn.pl

Dojechałam autobusem z Kartuz (na Sulęczyno) i szłam przez wieś, a potem przez las.

Z tablic informacyjnych przy parkingu można dowiedzieć się sporo o kulturze Gotów. Ich osady były ważnymi ośrodkami handlu - wymieniano bursztyn na bardzo cenione wyroby ze szkła, które często znajdowano w grobach, rzymskie miecze, świeczniki, monety, naczynia metalowe i biżuterię. Broń była na tyle cenna, że nie wkładano jej do grobów, ewentualnie w przypadku ważnych osób była niszczona. Noszono amulety, również z kości ludzkich, i używano perfum. 

W jednej z osad odkryte zostały relikty wewnętrznej drogi i wielkiej chaty. Gockie konstrukcje miały charakter mieszkalno-gospodarczy. Goci zajmowali się głównie rolnictwem, ale też łowiectwem, rybołówstwem, jubilerstwem i garncarstwem, kobiety tkały i szyły.

Co do samych kręgów w Węsiorach, badania w l. 50. XX w. wykazały ich podobieństwo do kręgów w Odrach. W kurhanach chowano od 1 do 3 zmarłych. Groby kobiece były bogatsze.

W pobliżu znajdują się jeszcze 2 inne stanowiska archeologiczne: cmentarzyska kurhanowe kultury łużyckiej i grobów skrzynkowych.

A teraz spacer.

Krąg Elektra

Krąg Strażnika

Krąg Strażnika

Kurhany robią zdecydowanie większe wrażenie niż kręgi. Są bardziej wyraziste i jest ich dużo. 

Krąg Strażnika jest najbardziej "konkretny" i widoczny. To przy nim skupiali się ludzie, kładli pośrodku, chodzili dookoła po zewnętrznych kamieniach. Poza tym nigdy nie widziałam, żeby kurhan zachodził na krąg.

Co do energii, to znowu nic. Jedyne, co czułam to spokój. Może o to chodziło?

2 pozostałe kręgi tworzą luźno poustawiane kamienie, podobnie jak w Odrach. W Grzybnicy w ogóle jest zupełnie inaczej - formy pochówków są bardziej zróżnicowane. 

Krąg Ofiarny -  szyszka ode mnie też tu leży :)

W moim rankingu kamiennych kręgów Węsiory zajmują 3. miejsce, po Grzybnicy i Odrach. Rezerwat jest też dużo mniejszy. Niemniej, na pewno Węsiory są warte odwiedzenia, chociażby dla porównania i pięknej okolicy.

https://www.kartuskipowiat.com.pl/upload/strony/69/zalaczniki/ponz-2019-2023-ogloszony-w-dz-urz-woj-pom.pdf   str. 77,78

https://historiamagazyn.pl/kartuzy-historia-ukladu-urbanistycznego/

https://magazynkaszuby.pl/atrakcje/wesiory-rezerwat-archeologiczny-kamienne-kregi-kamienna-zagadka/#google_vignette

https://www.suleczyno.com/kamienne-kregi-wesiory/