Polska Wzdłuż Szosy: Chynów

Chynów jest nie tylko wart odwiedzenia z powodu pięknego i oryginalnego modrzewiowego kościoła, ale ma też świetne połączenie kolejowe z Warszawą. Dla mnie był idealną bazą wypadową w okolice, do których dojazd jest praktycznie żaden.

Kościół Św. Trójcy, 1 poł. XVIII w.

Parafia Chynów powstała w 1434 roku i została prawdopodobnie wydzielona z części parafii Drwalew. Dekret erekcyjny nosi datę 17 lipca 1434 r. Założycielem chynowskiej parafii był Piotr Pilikowicz – dziedzic dóbr Skuły i wojewoda mazowiecki. On też ufundował pierwszy kościół pw. Św. Trójcy, który wybudowano w pewnym oddaleniu od wsi, przy drodze łączącej Grójec z Górą Kalwarią, już wtedy znanej jako via magna. Najstarszy kościół został zastąpiony przez nowy w 1531 r. Obecny najprawdopodobniej wzniesiono w XVII w., z wykorzystaniem drewna z poprzedniej świątyni, stąd słusznie nazywany jest najstarszym modrzewiowym kościołem na Mazowszu.

spgch.pl

Inne źródła mówią o XVIII w., tablica informacyjna przy kościele również: "Prawdopodobnie w I poł. [XVIII w.] został wzniesiony drugi w kolejności kościół drewniany, który istnieje do dzisiaj". Czyli nie wiadomo, czy były 2 czy 3. Kruchtę dobudowano w 1948.

Tabliczka na kościele mówi, że jest to najstarszy modrzewiowy kościół na Mazowszu i podaje daty 1303 - 1434.

Ołtarz: obraz "Św. Trójca", XVII w.?, rzeźby św. Józefa z Dzieciątkiem i św. Jana Nepomucena, 2 poł. XVIII w.

MB Chynowska, tzw. Umiłowanie, XVII w.

Ambona, pocz. XVIII w.

MB Chynowska jest unikatem, ponieważ jedno oko ma zasłonięte głową Dzieciątka (patrzy nim na świat przez Chrystusa?). Obok znajdują się figury św. Marii Magdaleny i św. Zofii z trzema córkami.

Tu była loża kolatorska

Chrzcielnica, XVIII w.

Piotr Pilik (Pilikowicz) był również marszałkiem dworu Janusza I, podstolim warszawskim i podkomorzym zakroczymskim.

Informację dotyczącą jego poglądów znalazłam na stronie niezasciankowapolska.pl:

"(...) z czasem niektórzy ze stanu rycersko-szlacheckiego (...) siłą podporządkowywali sobie kmieci, coraz częściej zmuszając ich do pracy w swoich włościach, co zapoczątkowało tak znienawidzoną przez kmieci-chłopów, pańszczyznę. Początkowo, mądrzy i światli wojewodowie czerscy, tacy jak w pierwszej połowie XV wieku – wojewoda czersko-mazowiecki Piotr Pilik ze Skuł, herbu Rogala, dziedzic m.in. na Chynowie i Woli Chynowskiej, fundator chynowskiej parafii i kościółka (...) tępili takich rycerzy, którzy bezprawnie próbowali zniewolić sobie kmieci."

"Ukrzyżowanie" z wizerunkami fundatorów (prawdopodobnie rodzina Chynowskich)

Organy, ok. 1700

Przegapiłam portret trumienny na blasze przedstawiający kobietę zmarłą w 1667 i zamek z kutego żelaza w drzwiach do zakrystii, działający od XVII w.

Drzwi boczne

Zewnętrzne schody prowadzące do lóż kolatorskich to, wg skarbiecmazowiecki.pl, "jedyne tego typu rozwiązanie nie tylko na Mazowszu".

Do ob. zakrystii

Do skarbczyka

Płyta nagrobna przy kościele w Karczewie jest zachowana o niebo lepiej, ale i ta robi wrażenie, już z racji samego wieku.

Gotycka płyta nagrobna Bartłomieja z Belska Dużego (dziekan warszawski, zm. 1527), piaskowiec, data 1500, 2 herby i nieczytelny napis

Dzwonnica, 1867

Przed kościołem

Nie znalazłam informacji, kiedy powstał cmentarz parafialny. Zawsze najbardziej interesują mnie groby właścicieli pobliskich majątków i znanych osób. Historia.