Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej - do 2016 Białostockie Muzeum Wsi -
powstało w 1982. Prezentuje
"formy osadnicze północno-wschodniej Polski,
bez wyraźnego odnoszenia się do poszczególnych regionów
geograficzno-kulturowych, czy też grup etnograficznych." Chodzi o
"wierność realiom Podlasia (...) gdzie mieszały się wpływy ościennych
narodowości, ale także i grup etniczno-wyznaniowych, takich jak Żydzi
czy Tatarzy." ("Białostockie Muzeum Wsi. Przewodnik")
Eksponaty zgrupowane są w 3 sektorach: leśnym, dworskim i drobnoszlacheckim przysiółku.
Do Muzeum można dojechać z
Białegostoku autobusem 102.
Przy wejściu kupiłam cytowany przewodnik. Jest świetny sam w sobie, nawet dla kogoś, kto w ogóle nie zwiedzałby Muzeum. Są zdjęcia i opisy poszczególnych obiektów, z tyłu plan. Sporo informacji dla osób zainteresowanych etnografią.
Zwiedzanie zajęło mi trochę ponad 2 godziny.
 |
Wiatrak z Rzędzian, 1836 - k. lat 50. XX w. |
 |
Kuźnia z Gródka, 1919 - poł. lat 70. XX w. |
 |
Kamień z napisem rosyjskim upamiętniający 1-szą taksację lasów Puszczy Knyszyńskiej w poł. XIX w. |
 |
"Pruska baba", wczesne średniowiecze, Pieńki (gm. Michałowo) |
 |
Stela z Olszy (gm. Dąbrowa Białostocka), wg przekazów upamiętnia m-ce śmierci rosyjskiego generała |
 |
Lapidarium, XIX w. |
 |
Spichlerz z Lewek (gm. Dąbrowa Białostocka), XIX/XX w. |
 |
Chałupa ze Starej Grzybowszczyzny, poł. XIX w. |
 |
Chałupa ze Starej Grzybowszczyzny, poł. XIX w. |
 |
Bróg (rekonstr.) i piwnica typu ziemianka (rekonstr.) |
 |
Stodoła z Nowego Ostrowia z zadaszeniem na kierat do kruszenia kory garbarskiej, własność Tatarów, pocz. XX w. |
 |
Kierat z Nowego Ostrowia do kruszenia kory garbarskiej, własność Tatarów, pocz. XX w. |
 |
Dom z Uszy Wielkiej k. Ciechanowca, 1922 |
 |
Kapliczka słupowa ze św. Janem Nepomucenem (wzorowana na kapliczkach nadbiebrzańskich) i kopia krzyża z Ostrowia Północnego |
 |
Krzyże przydrożne (rekonstr.) |
Dwór w Bobrze Wielkiej
powstał dla Michała Butowta Andrzejkowicza, marszałka powiatu
grodzieńskiego, późniejszego gubernatora grodzieńskiego i wołyńskiego.
Na przełomie XIX i XX w. oraz w okresie międzywojennym był to ważny w
regionie ośrodek życia towarzyskiego. W 1944 dwór został opuszczony, a następnie stał się siedzibą PGR.
Jest to największy budynek w skansenie.
 |
Dwór z Bobry Wielkiej k. Dąbrowy Białostockiej, 1818 |
 |
Maneż z Tyborów Uszyńskich (gm. Kulesze Kościelne), 1930 |
 |
Chałupa z Pieczysk (gm. Perlejewo), 1864 | | | | | | | |
 |
Chałupa z Dąbrowy-Moczydeł (gm. Szepietowo), 1926 |
 |
Chałupa z Dąbrowy-Moczydeł (gm. Szepietowo), 1926 |
 |
Spichlerz z Mierzwina Dużego k. Brańska, ok. 1890 |
 |
Kurnik z Kramkowa Lipskiego (gm. Nur; rekonstr.) |
Leśna bimbrownia to jedyna taka ekspozycja w Polsce. Z przewodnika po Muzeum:
"W
naturalnym otoczeniu pokazano kompletne wyposażenie dwóch współcześnie
działających bimbrowni na terenie Puszczy Knyszyńskiej w okolicach
Gródka. (...)
Podlasie
jest regionem, w którym pędzenie alkoholu we własnym zakresie posiada
wielowiekowe tradycje. Istnienie dużych kompleksów leśnych oraz łatwy
dostęp do źródlanej wody sprzyjały rozwojowi bimbrownictwa. Innym
niezbędnym składnikiem wykorzystywanym w produkcji bimbru jest żyto,
które przez całe stulecia dominowało w strukturze upraw podlaskich
gospodarstw wiejskich. (...)
Ostatnie dziesiątki lat to czas intensywnych przemian w zakresie konstrukcji nielegalnych bimbrowni (...)"
 |
Leśna bimbrownia (oryginalny sprzęt przekazany przez policję) |
 |
Leśna bimbrownia |
 |
Młyn z Bagniuk k. zalewu Siemianówka, ok. 1940 |
 |
Młyn z Bagniuk k. zalewu Siemianówka, ok. 1940 |
Remiza z Rudki została
wzniesiona dzięki znacznej pomocy finansowej hr. Franciszka Potockiego -
zakupił on drewno i podarował grunt. Wybudowali ją sami mieszkańcy w
czynie społecznym.
Był
to magazyn sprzętu straży pożarnej, ale nie tylko - mieścił się tam
również dom ludowy, działał teatr. Na czas przedstawień sprzęt
wynoszono na zewnątrz. Zachowała się scena.
 |
Remiza z Rudki k. Brańska, 1925 |
 |
Wiatrak typu holenderskiego z Bogdanek (gm. Juchnowiec Kościelny), 1938-1956 |
 |
Dróżniczówka z Białegostoku, XIX/XX, poł. XX w. |
 |
Dom z Piszczat-Piotrowięt (gm. Kobylin-Borzymy), ok. 1920 |
 |
Pasieka, stodoła z Perek Wypych (1923, 1947) i maneż z Tyborów Uszyńskich |
 |
Gajówka z Krusznika, 1923 |
 |
"1682 AIBD" (Anno Domini i inicjały wykonawcy lub fundatora?), Nowa Wieś k. Dąbrowy Białostockiej |
W niektórych obiektach zorganizowano wystawy. Niestety, wejść można tylko z przewodnikiem.
"Białostockie Muzeum Wsi. Przewodnik" (Białystok, 2012)
http://www.skansen.bialystok.pl/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz